Verdwijntijd. Een autobiografisch concert…
‘Het was een heel mooie voorstelling en een heel fijne avond.
Hoewel ik de voorstelling al voor de tweede keer zag vrijdag was ik toch weer erg geraakt. Zoveel mogelijk mensen zouden deze voorstelling moeten zien!’
Marij Vandenberk , deskundige cultuur, CC De Adelberg Lommel
Wat een prachtig concert en verhaal over burn-out. Ik heb zelf een zware burn-out gehad, waarvan ik nog altijd aan het herstellen ben. Je voorstelling gaf me herkenbaarheid, rillingen, het pakte me, gaf me ook veel troost, en vooral veel hoop.
Een toeschouwer, De Warande Turnhout, 20/2/2024
November 2016. Luitiste Sofie Vanden Eynde is bang dat haar hart zal stoppen met kloppen. Haar dokter zet de diagnose in drukletters op papier: burn-out. Ze is een uitgebrand huis. Ze stopt met spelen. Bijna een jaar lang. Vandaag maakt ze de balans op. Haar snaren spreken anders nu: de stilte tussen de noten heeft aan betekenis gewonnen. Verdwijnen in de tijd boezemt haar niet langer angst in. Sofie vat haar ervaringen met burn-out in een recital tussen ruis en helderheid, verwarring en stilte, wanklank en harmonie. Auteur Annemarie Peeters zoekt woorden voor Sofies tocht naar het nulpunt en terug. Actrices Katelijne Damen en Caroline Daish lenen hun stem aan Sofies innerlijke dialoog. De subtiele, naar stilte hengelende klanken van componist Vladimir Gorlinsky haken zich aan Sofies relaas vast. De fragiele troost van de luit is wat overblijft. Altijd.
Een persoonlijk muzikaal relaas over een maatschappelijk vraagstuk dat ons allemaal aanbelangt: wat als de maatslag van het leven hapert?
Wat? Een unieke concert-performance opgebouwd rond het maatschappelijke probleem van burn-out.
Muziek? Oude muziek van o.a. Dowland, Da Milano, De Visée. Nieuwe muziek en soundscapes van Vladimir Gorlinsky
Tekst? Annemarie Peeters schreef op basis van interviews met Sofie een tekst die de concrete sensaties voor, tijdens en na een burn-out oproept – intens persoonlijk en tegelijk herkenbaar voor heel wat mede-burn-outers. De tekst werd ingesproken door Katelijne Damen (NL) en Caroline Daish (ENG). Tijdens de voorstelling weerklinkt de opname als een innerlijke dialoog.
Hoe? Sofie Vanden Eynde zit alleen op het podium. Het publiek wordt omringd door vier luidsprekers. De luit wordt licht versterkt. De tekst en de soundscapes bewegen zich tussen de vier luidsprekers. De luisteraar zit als het ware middenin Sofie’s verhaal: in de buik van de burn-out.
Sofie Vanden Eynde over Verdwijntijd in De Standaard
Sofie Vanden Eynde over Verdwijntijd op VRT-Klara
Sofie Vanden Eynde over Verdwijntijd in Knack
opname autobiografisch concert :
credits :
VERDWIJNTIJD
door
IMAGO MUNDI
Sofie Vanden Eynde, luit, theorbe en artistieke leiding
Annemarie Peeters, tekst en concept
Vladimir Gorlinsky: soundscapes en compositie
Jo Thielemans, techniek
Katelijne Damen, stem (NL) / Caroline Daish, stem (ENG)
in coproductie met BOZAR & DAS HAUS
met de steun van de Vlaamse overheid & VGC
Context
Autobiografie blijft in de klassieke muziek vaak onder de oppervlakte. De intenties van de componist staan meestal voorop. Maar missen we juist daardoor niet een groot stuk van het verhaal? Wie Sofie vandaag is, wat muziek voor haar betekent en hoe ze musiceert, kan je simpelweg niet los zien van haar ervaringen met burn-out. Ze besloot daarom op zoek te gaan naar een vorm waarin ze die ervaringen zou kunnen articuleren: een autobiografisch recital. Daarmee stelt ze zich kwetsbaar op, want burn-out is in de wereld van de klassieke muziek nog altijd grotendeels taboe. Je speelt, je reist, je doet door.
In de bubbel van een concert
Voor Sofie is een concert een vorm van gedeelde concentratie. Speler en luisteraar bevinden zich samen in een ‘bubbel’ die hen naar een andere wereld transporteert. Dit keer wil Sofie de luisteraars meenemen naar de innerlijke wereld van een burn-out. Zou het mogelijk zijn om met behulp van de fragiele luit de luisteraars gewaarwordingen aan te reiken van overprikkeling, contrast, overdaad, stilstand, leegte, schoonheid en beweging? Zou het mogelijk zijn om hen te laten deelnemen aan de verschillende fases van een burn-out: uitputting en overprikkeling (aanloop naar), de grote leegte (tijdens) en het troost vinden in schoonheid en puurheid (herstel)?
Sofie zoekt met haar projecten al langer naar manieren om de maatschappelijke uitdagingen van vandaag een plek te geven in haar artistieke proces. Burn-out en ervaringen van psychische kwetsbaarheid zijn zulke uitdagingen – zeker nu veel mensen door de corona-crisis hun psychische grenzen hebben moeten overschrijden. Lukt het haar om de intense verbinding tussen luisteraar en muzikant in te zetten om ervaringen van burn-out hoorbaar, invoelbaar, begrijpbaar en – wie weet – vermijd-baar te maken? Dat is de inzet van Verdwijntijd.
BURN-OUT: een maatschappelijk symptoom
Imago Mundi onderzoekt graag samen met organisator hoe dit programma kan bijdragen aan een breder bewustzijn rond burn-out, psychische kwetsbaarheid en neurodiversiteit. Dit kan door middel van nagesprekken, begeleidende lezingen, panelgesprekken, getuigenissen…
Installatie
Kunstenares Emilie Lauwers vervolledigt de artistieke puzzel van dit project. Emilie zal een reeks monotypes uitwerken die de innerlijke beweging in het proces van Sofie’s burn-out traceren. Deze illustraties verschijnen samen met de tekst en een link naar de muziek in het boek dat Uitgeverij Vrijdag samen met Evil Penguin in april 2022 uitbrengt. Uit de combinatie van Emilie’s illustraties en de muziek van Vladimir ontstaat nog een derde ‘verschijningsvorm’ van Verdwijntijd. Een installatie waarin Emilie’s monotypes tentoongesteld worden, waar de soundscapes weerklinken en waar korte fragmenten van de tekst beluisterd kunnen worden. Een ‘burn-out-ruimte’ – ontworpen door Emilie – die bezoekers vrij kunnen in- en uitwandelen, om te ervaren, te voelen, te reflecteren. Of simpelweg: stil te zitten. In de ruimte kunnen ook live-momenten georganiseerd worden, waarbij Sofie aanwezig is en met haar luit de verschillende fases van de burn-out tot klinken brengt in tableaux van telkens vijftien minuten. Voor de bezoekers is er ook de mogelijkheid om eigen ‘burn-out-verhalen’ achter te laten – gedachten over, ervaringen met – zodat een ‘archief’ ontstaat: een cluster van geluiden, beelden, stemmen die ons tonen wat er achter de cijfers in de krant schuilt.